Czy każdy może zdecydować się na taki krok? Jak na taką działalność patrzy fiskus? O tym w poniższym tekście.
Etat plus własna działalność – w świetle prawa nie widać przeszkód
Ani w Kodeksie pracy, ani w żadnej innej ustawie nie znajdziemy przepisów, które uniemożliwiałyby osobom zatrudnionym na etacie założenie własnej firmy. W świetle prawa sprawa jest prosta — praca na etacie i działalność gospodarcza mogą iść ze sobą w parze bez (niemal) żadnych przeszkód.
Dlaczego „niemal”? Ponieważ musimy pamiętać o zakazie konkurencji. Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownik etatowy nie może prowadzić działalności konkurencyjnej lub pełnić obowiązków o takim charakterze na rzecz innego pracodawcy. Przez działalność konkurencyjną rozumie się m.in. podbieranie klientów pracodawcy — co w przypadku prowadzenia działalności w tej samej branży, co pracodawca, może wiązać się z konsekwencjami prawnymi.
Odrębne zapisy możemy znaleźć także w samej umowie o pracę. Wielu pracodawców określa zasady dotyczące konkurencyjności w jej treści — zakazując prowadzenia działalności o podobnym charakterze lub wskazując okres, przez który po rozwiązaniu umowy pracownik nie może założyć takiej działalności. Takie zapisy z reguły obarczone są finansowymi karami umownymi (i, oczywiście, potencjalnym rozwiązaniem umowy).
Wątpliwości nie powinna za to budzić kwestia założenia firmy niezwiązanej z działalnością obecnego pracodawcy — zakaz konkurencji nie ma tu zastosowania.
A o tym, dlaczego warto zdecydować się na taki krok, przeczytasz na https://podatkiprogramisty.pl/etat-i-dzialalnosc-gospodarcza-9-zalet-jednoczesnej-pracy-na-etacie-i-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej/.
„Etatowy” przedsiębiorca a fiskus
Jeżeli myślisz o pracy na własny rachunek, musisz pamiętać, że etat i działalność gospodarcza wiążą się z innymi zobowiązaniami wobec Urzędu Skarbowego. Zarówno jeśli chodzi o opodatkowanie dochodów, jak i o składki ZUS.
Forma opodatkowania
Tutaj sprawa jest stosunkowo prosta — dochody z prowadzonej działalności oraz stosunku pracy rozliczamy oddzielnie. Pracę etatową przez PIT-37, zaś firmę — według jednej z trzech form:
- na zasadach ogólnych (PIT-36) — o stawce podatkowej 12% dla dochodów do 120 tys. zł oraz 32% dla dochodów wyższych;
- podatkiem liniowym (PIT-36L) — o jednolitej stawce, wynoszącej 19%;
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) — liczonym nie od dochodów, lecz przychodów działalności; w przypadku programistów, mówimy tu o stawce 12% lub 8,5%, w zależności od zakresu realizowanych usług.
Składki ZUS
Drugą kwestią są składki ZUS — które dzielimy na społeczne i zdrowotne. W przypadku tych pierwszych, status pracownika „na etacie” zwalnia z ich opłacania — pod warunkiem że wynagrodzenie wynikające z UoP stanowi kwotę równą lub wyższą od płacy minimalnej (4242 złote brutto w 2024 roku), co może wykluczyć wielu przedsiębiorców zatrudnionych na część etatu.
Jeżeli chodzi o stawki zdrowotne — ich opłacanie jest obowiązkowe zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i samozatrudnienia. „Etatowy” przedsiębiorca zapłaci ją więc dwukrotnie.