Powiat bolesławiecki: powojenne multi-kulti

Bolesławiec pd. pierzeja Rynku 1947-49
fot. R./A. Skorupa Powojenny powiat bolesławiecki to mieszanina różnych kultur, wyznań, obyczajów i przynależności narodowych. Tereny dzisiejszego powiatu zasiedlali: repatrianci z byłej Jugosławii, Francji, Łemkowie, Ukraińcy, Kresowiacy, przesiedleńcy z Polski centralnej i niemieccy autochtoni.
istotne.pl 86 historia, kultura, powiat bolesławiecki

Reklama

Nowi mieszkańcy powiatu bolesławieckiego po II wojnie światowej zajmowali poniemieckie domostwa i gospodarstwa w czasach chaosu, rozbojów i gwałtów. Każdy przywiózł ze sobą odmienną kulturę, wierzenia i obyczaje i odmiennie też byli traktowani przez nowe władze Polski Ludowej.

Polacy z byłej Jugosławii mieli się repolonizować w środowiskach Polaków z Kresów i centralnej Polski. Ich przyjazd na tereny pn.-zach. były ich decyzją, choć podjętą na podstawie sytuacji polskiej mniejszości w Bośni i groźby eksterminacja w konflikcie Chorwatów i Serbów.

Bolesławiec. Północna pierzeja Rynku ok. 1947-1949 r.Bolesławiec. Północna pierzeja Rynku ok. 1947-1949 r.fot. R./A. Skorupa

Ukraińcy i Łemkowie przesiedleni w akcji "Wisła" (operacja wojskowa przeprowadzona w 1947 r. przez polskie władze komunistyczne, polegająca na przesiedleniu Ukraińców i identyfikowanych z nimi grup narodowościowych (Bojków, Łemków, mieszanych rodzin polsko-ukraińskich) z Polski południowo-wschodniej) mieli ulec wynarodowieniu, pozbawieni swoich korzeni, kultury i języka. Często postrzegani przez władze polskie jako zagrożenie. I rozsiedlając ich władza  chciała doprowadzić do tego, by wyrzekli się swojej tożsamości etnicznej.

Polacy na Kresach (Wołyń) uciekali przed czystkami etnicznymi, ale w nowej, ludowej Polsce musieli wtopić się w społeczność Polaków.
Z kolei lewicujący patrioci z Francji przybywali do Polski jak do ziemi obiecanej, choć niewielu z nich decydowało się na wyjazd. Postrzegani byli w Polsce jako osoby zamożne i bardzo często okradani z niewielkiego dobytku jaki ze sobą przywozili.

Polacy z centralnych rejonów kraju przybywali na zachód zwabieni legendami o bogactwie: o pustych domach do zasiedlenia i ziemi do uprawiania.
Wszystkie te grupy, które znalazły się na terenie powiatu bolesławieckiego musiały ze sobą współistnieć. Nauczyć się bardzo trudnej koegzystencji. Być może pomógł przymus, bo oprócz Polaków z centralnej Polski, żadna z tych grup nie mogła się rozmyślić i wrócić tam, skąd przybyła.

Bolesławiec. Południowa pierzeja Rynku ok. 1947-1949 r.Bolesławiec. Południowa pierzeja Rynku ok. 1947-1949 r.fot. R./A. Skorupa

Do tej etnicznej zupy dodać trzeba jeszcze ludność niemiecką. Na terenie Dolnego Śląska w 1947 roku było ok. 59 tys. Niemców. Proces przesiedlenia zakończył się dopiero 1949 roku. W 1945 roku w powiecie bolesławieckim zarejestrowano 6 tys. Niemców. Musieli opuścić swoje ojcowizny, które zajmowali Polacy. Polacy z kolei przybyli na te tereny z powodu wojny, którą rozpętali niemieccy politycy.

Informacje pochodzą z pracy Adama Banieckiego: Powiat Bolesławiecki w latach 1945-1950.

Reklama