materiał promocyjny

Czy Polska ma szansę wygrać ze smogiem?

Smog nad miastem
fot. istotne.pl W Polsce alarm smogowy ogłaszany jest dopiero wtedy, gdy poziom pyłu PM10 sześciokrotnie przekroczy unijną normę, ustaloną na 50 μg/m3. To trzykrotnie więcej niż w Szwajcarii, Węgrzech i Czechach, gdzie poziom alarmowy wynosi 100 μg/m3.
istotne.pl 1 smog, powietrze, miasto legnica

Reklama

Czy przy tak lekceważącym traktowaniu problemu zanieczyszczeń mamy jakąkolwiek szansę doczekać się poprawy jakości powietrza?

Poziom smogu w polskich miastach i wsiach

Na najnowszej liście 50 europejskich miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu opracowanej przez WHO znalazło się aż 36 miejscowości leżących w Polsce. To jeszcze gorszy wynik niż dwa lata wcześniej, gdy w rankingu obecne były 33 polskie miasta. Najgorzej jest teraz w Opocznie, Żywcu, Rybniku, Pszczynie i Krakowie. Nie oznacza to jednak, że na wsiach poziom zanieczyszczeń utrzymuje się na niższym poziomie niż w miastach. Wysoka koncentracja domów jednorodzinnych opalanych węglem – nierzadko najniższej jakości, a nawet z domieszką śmieci – powoduje, iż stężenie smogu bywa wyższe niż na osiedlach, gdzie dominują budynki podłączone do sieci ciepłowniczych.

Liczba dni, w których poziom pyłu PM10 może przekraczać normę 50 μg/m3 wynosi 35 na rok. Tymczasem limit ten w wielu miejscowościach zostaje wyczerpany przed końcem lutego. Oprócz pyłu zawieszonego PM10 poważny problem stanowi pył PM2,5, który składa się z jeszcze mniejszych cząsteczek, będących w stanie przenikać do krwiobiegu oraz lotne związki organiczne i węglowodory aromatyczne, na czele z rakotwórczym benzoapirenem.

Walka ze smogiem w 2018 r.

W 2018 r. politycy chętnie poruszali temat walki ze smogiem, szczególnie w trakcie kampanii poprzedzającej październikowe wybory samorządowe. Składane obietnice dotyczyły głównie wyeliminowania znacznej części pieców węglowych poprzez dopłaty do termomodernizacji budynków i dofinansowanie działań zmierzających do przejścia na alternatywne metody ogrzewania. Warto zaznaczyć, iż uzyskanie takiego wsparcia jest już możliwe w ramach programu „Czyste Powietrze”. Osoby zainteresowane skorzystaniem z oferowanego przez rząd rozwiązania od 19 września mogą składać odpowiednie wnioski do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

W tym roku wszedł również w życie zakaz sprzedaży tak zwanych kopciuchów. Według obowiązującego rozporządzenia na rynku dostępne mogą być wyłącznie kotły ręczne, wytwarzające pyły w ilości nie większej niż 60 mg/m3, a w przypadku urządzeń automatycznych akceptowalny poziom wynosi do 40 mg/m3. Ponadto na Śląsku skład chemiczny dymów wydobwających się z kominów został przebadany za pomocą drona, a na ulicach wielu miast przeprowadzone zostały kontrole spalin emitowanych przez samochody.

W trosce o najmłodszych

Jedną z grup szczególnie narażonych na szkodliwe działanie smogu są dzieci. W niektórych miastach władze samorządowe lub niezależne organizacje starają się chronić przed nim najmłodszych poprzez wyposażenie przedszkoli i żłobków w oczyszczacze powietrza. Są to urządzenia, które wykorzystują wentylator zasysający powietrze oraz filtry zatrzymujące zanieczyszczenia. Producenci stosują różne technologie oczyszczania, lecz najbardziej popularne jest połączenie filtra węglowego i filtra HEPA, co wynika z bardzo wysokiej efektywności takiego zestawu.

O ile sama decyzja o zakupie oczyszczaczy do placówek opiekuńczo-wychowawczych bez wątpienia jest słuszna, to nie można powiedzieć tego samego o sposobie wyboru konkretnych urządzeń. Warunki panujące w przedszkolach i żłobkach, które wynikają z ustalonych dla nich norm budowlanych, sprawiają, że potrzebne są tutaj oczyszczacze o bardzo wysokiej wydajności. Niestety, bardzo często na pierwszym miejscu stawiany jest nie CADR, ale niska cena.

Czyste powietrze w naszych domach

Oczyszczacze powietrza stają się także coraz popularniejsze w prywatnych domach i mieszkaniach. W warunkach domowych nie jest konieczne zapewnienie aż tak wysokiej wydajności oczyszczania, jak w obiektach użyteczności publicznej, ale stosunek przepływu powietrza lub wartości CADR do powierzchni powinien być nie mniejszy niż 80 m3/h do 10 m². W trakcie doboru urządzenia warto także zwrócić uwagę na to, aby sprzęt był wyposażony w czujnik jakości powietrza, umożliwiający pracę automatyczną. Najlepiej, aby był to miernik pyłu zawieszonego PM2,5, który wykorzystują np. oczyszczacz powietrza Xiaomi Air Purifier Pro albo Sharp KC-G50EUW. Oczywiście, w składzie systemu filtrującego nie może zabraknąć filtra węglowego ani filtra HEPA.

Nie tylko dzieci

Oprócz najmłodszych szczególnej ochrony przed smogiem potrzebują osoby starsze, których układ immunologiczny nie jest już w stanie tak efektywnie bronić się przed zagrożeniem, jak u ludzi młodszych. To nie wszystko, ponieważ u seniorów często występujące schorzenia, które stanowią dodatkowy czynnik ryzyka chorób wywoływanych przez zanieczyszczenia powietrza. Zdaniem specjalistów ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu wysoki poziom smogu prowadzi do wzrostu liczby zawałów o 12%, a udarów mózgu o 16%, a jak wiadomo, ryzyko ich wystąpienia rośnie wraz z wiekiem.

Smog szkodzi również kobietom ciężarnym, gdyż wdychanie zanieczyszczonego powietrza może przyczynić się do poronienia, przedwczesnego porodu albo niskiej masy urodzeniowej dziecka. Co więcej, dzieci matek, które w okresie ciąży były narażone na kontakt ze smogiem, w wieku niemowlęcym częściej zapadają na choroby układu oddechowego.

Reklama