Z dziejów miasta. Historyczny kalejdoskop

Reklama

Okres przynależności Bolesławca do Polski jako część księstwa Świdnicko – Jaworskiego trwał do roku 1392, kiedy to po śmierci Agnieszki, wdowy po Bolku Świdnickim przeszedł pod panowanie Czeskie.
Był to okres ważny ze względu na jego charakter miastotwórczy. W tym okresie Bolesławiec stał się jednym ze znaczących miast śląskich z regularną zabudową miejską i otoczony murami obronnymi. W okresie tym przeważali w Bolesławcu Polacy, a także część z nich zajmowała różne funkcje na Śląsku.
Pierwsi burmistrzowie miasta Mikołaj Broda funkcję pełnił ponad 20 lat od 1326 r. Jego urząd krótko był przerwany urzędowaniem burmistrza Pieszko (1340 – 1344). Od 1393 roku funkcję burmistrza pełnił Piotr Opecz. Już w XIV w spotykamy Bolesławiec na ważnych stanowiskach kościelnych. W 1385 Mikołaj Brewicz z Bolesławca jest wikarym we Wrocławskiej Katedrze a w 1398 pełnił funkcję Sufragena wrocławskiego. Okres Czeski nie zmienił roli i pozycji ludności polskiej. W 1417 r. spotykamy Piotra Rewicza, pełniącego funkcję Komendanta kupców. W 1427 r. – z dokumentu kościelnego dowiadujemy się, że proboszczem w Bolesławcu był Jeremiasz Gall, a w 1436 napotykamy na nazwisko Mikołaja Cierpisza -kształconego w Bolesławcu, który przekaligrafował mszał.
Okres habsburski od 1526 r. już w znacznym stopniu zmniejszył żywioł polski. Wiele ważniejszych funkcji pełnią ludzie o nazwiskach nie polskich. Wendel Roakopf – rekonstruktor ratusza od roku 1525. W 1554 spotykamy zapis o wrocławskim lekarzu Seidlu – pochodzącym z Bolesławca. Biskup wrocławski w latach 1574-1585 Marcin Gerstmann urodził się w Bolesławcu. Z tego okresu warto odnotować, że rektor szkoły bolesławieckiej Eliasz Nemsler z uczniami swojej szkoły wystawiał w salach ratusza "Rebekę" Nikodema Frischlina. Było to pierwsze przedstawienie teatralne w Bolesławcu (1593). Z kronikarskiego obowiązku trzeba odnotować urodziny w 1597 r. w Bolesławcu Marcina Optiza, najsłynniejszego bolesławianina – ale o nim pisaliśmy już w naszej Gazecie.
Wielkim bolesławianincm był również osiadły w mieście rzeźbiarz włoski Giulio Simonetti, twórca wnętrz Kościoła, radny Bolesławca (1659-1729), a także Henryk Muller pierwszy drukarz w Bolesławcu.
Bolesławiec na przestrzeni dziejów był miejscem odwiedzin lub pobytu wielu sławnych ludzi w tym również wielu sławnych Polaków. W prawdzie nie prowadzono systematycznej kroniki tych wydarzeń szczególnie w wieku X1V-XV11, to jednak można przypuszczać, że otwarcie połączenia z Lipskiem w XVI w czy otwarcie drogi pocztowej do Saksonii powstało miasto na trasie podróży wielu ludzi, o których pobycie brak informacji. Wojna trzydziestoletnia 1618-1648 tocząca się na Śląsku dała okazję pobytu w Bolesławcu wielu osobistości.
W 1620 król Fryderyk 1 – mieszka jakiś czas w Bolesławcu na istniejącym jeszcze zamku. Zygmunt III Waza wysłał na pomoc katolickim Habsburgom wojsko w postaci jazdy kozackiej, która w lipcu 1620 r. pod dowództwem Wojewody Radziwiłła była w Bolesławcu. Niekorzystnie dla miasta zapisał się pobyt wojsk szwedzkich w 1642 pod dowództwem gen. Torstensona (ograbili i zniszczyli miasto). W 1707 (od 1 do 1 1 .IX) w Bolesławcu przebywał Stanisław Leszczyński król polski w okresie wojny północnej, autor słynnej książki "Głos wolny wolność ubezpieczający", a także treść Ludwika XV króla Francji. Razem z królem przebywał książę Lubomirski jako dowódca wojsk polskich. W 1751 osiadł w Bolesławcu Johan Gotlieb Joppe autor słynnego garnca. W latach 1697-1763 kiedy na tronie w Polsce zasiedli August 11 i August III Sasowie i kiedy między Warszawą, a Dreznem kursowała regularna poczta Saska biegnąca trasą z Wrocławia przez Legnicę, Bolesławiec, Lubań na Zgorzelec (zachował się oryginalny słup koło Nowogrodźca). Bolesławiec był odwiedzany często. Liczne zajazdy bolesławieckie pod Złotym Aniołem, Złotą Kotwicą robiły interesy. Po rozbiorach Polski wielu Polaków udających się na emigrację jechało przez Bolesławiec. Po I rozbiorze w 1779 roku w Bolesławcu przebywał Jan Ossoliński. Można przypuszczać, że przyjechał namówiony przez prof. Bacha z Wrocławia twórcy Szkoły artystycznej i projektant ceramiczny, z którym był zaprzyjaźniony. J.Ossoliński nie zachwycił się miastem i napisał o nim "miasto nie zbyt godne uwagi". Część Polaków jechała również w celach turystycznych odwiedzać popularne już w tym czasie i modne Karkonosze, a także w drodze do wód w Cieplicach. W 1804 r. w Bolesławcu przebywał 2 dni Stanisław Staszic. W 1808 r. księżna Izabella Czartoryska i Leon Dembowski, ojciec późniejszego przywódcy powstania krakowskiego Edmunda. O pobycie Napoleona w Bolesławcu i śmierci w naszym mieście księcia Kutuzowa pisaliśmy już kilkukrotnie. Warto również odnotować pobyt w Bolesławcu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III w 1835 r., a także wiele osobistości dworskich razem z królem Fryderykiem Wilhelmem IV w czasie otwarcia słynnego wiaduktu.

Reklama