Z dziejów miasta. Niektóre praktyki religijne w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bolesławcu w latach 1970 – 1983

Logo gazety „Głos Bolesławca”
fot. Głos Bolesławca Wpis archiwalny – Głos Bolesławca.
istotne.pl 3977 bolesławiec

Reklama

Rozwój życia religijnego parafii odbywa się poprzez spełnianie praktyk religijnych. W niniejszym opracowaniu chcemy przedstawić praktyki najbardziej upowszechnione i przepisane prawem. Do takich należą praktyki spełniane raz w życiu, będące zewnętrznym wyrazem przynależności katolika do społeczności kościelnej. Są nimi: chrzest, pierwsza Komunia święta, małżeństwo religijne i pogrzeb katolicki.
Praktykę chrztu świętego wykonywali prawie wszyscy rodzice w stosunku do swoich dzieci. Nawet katolicy, którzy ze względu na przeszkody kanoniczne nie mogli przystąpić do sakramentów świętych, nie zaniedbywali chrztu swoich dzieci. Na terenie parafii znajdowało się w 1983 roku jeszcze jednak 14 osób w wieku starszym, które na wskutek zaniedbania ze strony wychowawców nie przyjęły chrztu.
Sakrament chrztu był udzielany w drugą niedzielę każdego miesiąca podczas uroczystej Mszy Świętej, celebrowanej dla rodziców naturalnych i rodziców chrzestnych, w intencji dzieci, które włączono do Kościoła. Dzieci chore, z uwagi na niebezpieczeństwo śmierci, chrzczono na każde wezwanie. Czynili to kapłani, a w szpitalu odpowiednio do tego przygotowana służba zdrowia. W wypadku wyzdrowienia, chrzest z wody był uzupełniany przez kapłana w kościele parafialnym. Z reguły chrzty odbywały się w miesiąc po porodzie, chociaż niektórzy rodzice pragnąc nadać obrzędowi uroczysty charakter, przyspieszali lub odkładali ceremonię chrztu, czekając na większe święto.
Praktyka pierwszej Komunii świętej była spełniana przez prawie wszystkie dzieci. W 1970 roku przystąpiło do Niej 198 dzieci, w 1975-162, a w 1983 roku 167 dzieci. Ogółem w latach 1970 -1983 do pierwszej Komunii przystąpiło 2276 dzieci.
Do tego sakramentu przystępowały dzieci klas trzecich szkół podstawowych. Rodzice na ogół bardzo interesowali się przygotowaniem swoich dzieci, uczyli ich katechizmu i przychodzili na konferencje poświęcone sprawie wychowania chrześcijańskiego. Dwa tygodnie przed uroczystością pierwszokomunijną w miejsce katechezy odbywało się codziennie bliższe przygotowanie do przyjęcia tego sakramentu.
Pewne trudności zauważało się w spełnianiu trzeciej praktyki jednorazowej – małżeństwa religijnego. Na ogół zdecydowana większość zawierała sakramentalny związek małżeński, chociaż na terenie parafii odnotowano w 1983 roku 146 par, które będąc po kontrakcie cywilnym i bez przeszkód kanonicznych, zrezygnowały ze ślubu kościelnego. W 1970 roku zawarto w parafii 88 katolickich małżeństw, w 1975 -159, a w 1983 roku 131. Ogółem w latach 1970 – 1983 na terenie parafii zawarto 1721 katolickich małżeństw.
Ostatnią praktyką jednorazową jest pogrzeb religijny. Z tej formy grzebania swoich zmarłych korzystali prawie wszyscy parafianie. O pogrzeb chrześcijański dla zmarłych ubiegali się także parafianie, którzy przez większą część życia nie mieli żadnego kontaktu z Kościołem, żyjący ponadto bez ślubu kościelnego. W 1970 roku na miejsce wiecznego spoczynku kapłani odprowadzili 67 osób, w 1975 – 101, a w 1983 roku 135 osób. Ogółem w latach 1970 -1983 pogrzeb katolicki sprawiono 1492 osobom.
Począwszy od 1975 roku obrzęd pogrzebu na cmentarzu połączono ze Mszą Świętą, nie likwidując dotychczasowej formy pogrzebu bez Mszy Świętej, którą pozostawiono dla katolików obojętnych religijnie.
Zapiski w księdze zmarłych wskazują, że ok. 50 procent wiernych było przygotowanych do śmierci na sposób sakramentalny, przez spowiedź i Komunię świętą. Dalszych 30 procent, choć umierało w sposób nagły, to okres, jaki minął od ich ostatniej spowiedzi i Komunii świętej nie przekroczył kilku miesięcy. Nie przesłaniało to troski duszpasterzy, którą otaczali ludzi chorych i będących w podeszłym wieku, śpiesząc z sakramentalną posługą w Pierwsze Piątki miesiąca i na każde wezwanie. W ogłoszeniach duszpasterskich znajdowały się liczne przypomnienia, aby wierni przed udaniem się na leczenie szpitalne, skorzystali z sakramentu Pokuty i Eucharystii, przy czym obowiązek powiadamiania kapłana nakładany był na rodzinę chorego.
Materiały ukazujące wypełnianie praktyk jednorazowych pozwalają stwierdzić, że wśród wiernych parafii bolesławieckiej w latach 1970 – 1983 nic było tzw. "konformistów sezonowych", czyli katolików całkiem zaniedbujących praktyki jednorazowe. Za podstawę takiego stanu należy uważać głównie tradycję religijną, która ma zawsze wpływ na wiernych i stanowi czynnik kształtujący świadomość religijną w tym względzie.

Reklama