Z dziejów miasta. Katechizacja w parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Bolesławcu w latach 1945-1970

Logo gazety „Głos Bolesławca”
fot. Głos Bolesławca Wpis archiwalny – Głos Bolesławca.
istotne.pl 3977 bolesławiec

Reklama

W parafii bolesławieckiej spełnienie tego zadania można podzielić na cztery okresy:
nauczanie religii w szkołach w latach 1945-1954;
nauczanie w kościele w latach 1951-1956 (był to okres nauczania w niektórych szkołach i w kościele);
ponowne nauczanie w szkołach w latach 1956-1960;
nauczanie przykościelne w latach 1960-1970.
W pierwszym okresie pracę w parafii rozpoczęto po przybyciu do Bolesławca polskich duszpasterzy i sióstr zakonnych. W sprawozdaniu do Kurii Wrocławskiej, zredagowanym dnia 19 październi­ka 1945 roku ks. Jana Motykę, pierwszego po II wojnie światowej duszpasterza Polaka w Bolesławcu, czytamy; "W szkole 6-klasowej 70 dzieci posiada naukę religii oraz przygotowanie do I Komunii św." Późniejsze kwestionariusze informują jak przebiegała nauka religii w szkołach na terenie Bolesławca i należących do parafii bolesławieckiej miejscowościach. W 1947 roku siostry adoratorki zorganizowały przedszkole dla dzieci oraz internat dla dziewcząt. Przedszkole istniało do 1950 roku.
Ponieważ od września 1951 roku część dzieci nie uczyła się religii w szkołach, przystąpiono do zorganizowania dla niej katechezy w kościele. Duszpasterstwo parafii stanęło wówczas wobec zadania trudnego. Z jednej strony kościół parafialny nie posiadał centralnego ogrzewania, ani też parafia nie posiadała odpowiednich pomieszczeń przygotowanych na sale katechetyczne, z drugiej strony dzieciom, młodzieży oraz rodzicom trudno się było przyzwyczaić do nowej sytuacji i przestawić się na nauczanie religii w kościele.
Naukę dzieci zorganizowano w salach w Domu Parafialnym św. Jadwigi przy ul. Dąbrowszczaków nr 2, uczono również w jednym pokoju na plebanii, w kościele, na chórze, w zakrystii. Dla celów katechetycznych po pewnym czasie przeniesiono kancelarię z Domu św. Jadwigi na plebanię, a komplety z plebanii do Domu św. Jadwigi, który w ten sposób spełniał rolę Punktu Katechetycznego.
Zadbano również o zorganizowanie miejsc na nauczanie religi w wioskach przynależących do parafii bolesławieckiej. W Łaziskach, Bole-sławicach, Bożejowicach uczono w salach przykaplicznych; w Łące – w kaplicy, w Nowej -w domu prywatnym, w Brzeźnicy – w dawnej kostnicy, w Mierzwinie – w kaplicy, a w Kruszynie w domu prywatnym.
Pod koniec października 1956 roku nastąpiły w Polsce zasadnicze zmiany polityczne, które otworzyły również nowy okres w dziedzinie katechizacji. Minister Oświaty wydał dnia 8 grudnia 1956 roku zarządzenie, mocą którego nauczanie religii zostało wprowadzone do szkół podstawowych i średnich, jako przedmiot nadobowiązkowy dla tych uczniów, których rodzice wyrażą w tej sprawie indywidualne życzenie na piśmie. Prymas Stefan Wyszyński i biskup Bolesław Kominek apelowali do duchowieństwa, rodziców i dzieci o wzmożony wysiłek na polu religijnego nauczania i wychowania.
Powrót nauki religii do szkół odbywał się w atmosferze powszechnego entuzjazmu i radości; miał charakter żywiołowy. Kierownicy szkół zwracali się do parafii o możliwie rychłe skierowanie księży i katechetek świeckich do obejmowania godzin religii. Rodzice, poza nielicznymi wyjątkami, składali pisemne deklaracje, że życzą sobie, by dzieci ich pobierały naukę religii w szkole. Katecheci, zarówno duchowni, jak i świeccy, byli przyjmowani przez dyrekcję szkół i grono nauczycielskie z wielką sympatią i życzliwością a dzieci i młodzież witała ich kwiatami.
Pomimo trudności personalnych zdołano obsadzić wszystkie szkoły przy pomocy księży i katechetów świeckich. Obowiązywał program nauczania zatwierdzony przez Ministerstwo Oświaty i opublikowany w Wiadomościach Kościelnych. Mimo, że lekcje religii odbywały się na pierwszej i ostatniej lekcji, frekwencja na nich była bardzo dobra. Rok szkolny rozpoczynano i kończono, jak dawniej, uroczystą Mszą św. w kościele, z okolicznościowym kazaniem oraz spowiedzią i Komunią św. dzieci i młodzieży.
Zaistnienie nowych okoliczności spowodowało to, że w latach 1960-1970 przystąpiono do stałego i systematycznego nauczania religii w kościołach parafialnych, kaplicach pomocniczych i odpowiednio przygotowanych salach katechetycznych. W Bolesławcu przystosowano do tego celu 4 salki w domu parafialnym św. Jadwigi, oraz kościół. Zorganizowanie nauczania parafialnego w tym okresie było łatwiejsze, ponieważ można był nawiązać do pewnej tradycji sprzed 1957 roku. Od września 1963 roku katechezą objęto w Bolesławcu również młodzież starszą pracującą.
Jedną z myśli przewodnich pracy duszpasterskiej w latach 1945-1970 było przekonanie rodziców, że nauczanie i wychowanie religijne nie ogranicza się tylko do lekcji religii, lecz musi objąć przede wszystkim dom rodzinny. Dlatego usiłowano związać rodziców z systematyczną katechezą parafialną już od wieku przedszkolnego ich dzieci. Praca ta wyrażała się w różnych formach. Rodzice przyprowadzali swoje dzieci przedszkolne w każdą niedzielę do kościoła na godz. 15.00 na pogadanki religijne, sami również ich wysłuchiwali, a później kontynuowali naukę w domu na podstawie otrzymanych wskazań. Podobnie było z rodzicami dzieci klas pierwszych szkół podstawowych. Przyprowadzali oni dzieci na katechezę i często sami w niej uczestniczyli.
Prawie w stu procentach rodzice byli zaangażowani w sprawę katechezy dzieci z klas trzecich podczas przygotowania tychże do pierwszej spowiedzi i Komunii świętej. Rodzice brali udział w specjalnych konferencjach pedagogicznych oraz spotkaniach z uczącymi, w których dowiadywali się indywidualnie o zachowaniu i postępach w nauce swoich dzieci. Podobne konferencje miały miejsce przynajmniej raz w roku z rodzicami dzieci wszystkich klas szkół podstawowych, zawodowych, technicznych oraz szkół średnich ogólnokształcących.

Reklama