W poprzednim artykule omówiłem czynniki zagrożenia miażdżycą. Większość z nas po 20 roku życia znalazła się w bezpośrednim zagrożeniu. Aby to niebezpieczeństwo oddalić trzeba wyodrębnić czynniki zagrożenia poddające się leczeniu. Do nich należą: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, palenie tytoniu, obniżone stężenie HDL-cholesterolu i podwyższone stężenie LDL-cholesterolu.
Na obecnym etapie wiemy, że istnieje stała zależność pomiędzy stężeniem cholesterolu w osoczu i zagrożeniem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca. Cholesterol w osoczu przenoszony jest przede wszystkim przez dwie klasy lipoprotein (białka): o niskiej gęstości (LDL) i wysokiej gęstości (HDL). Większość cholesterolu transportuje LDL i ich podwyższony poziom odpowiada za rozwój miażdżycy. HDL przenoszą około 25 -30 proc. cholesterolu i tym białkom przypisuje się rolę przeciwmiażdżycową ("dobry cholesterol"). Obok 2 frakcji cholesterolu, mniej ważnym jest stężenie trójglicerydów w osoczu. Najczęściej jest odpowiednikiem innych nieprawidłowości. Natomiast odosobnione podwyższenie stężenia trójglicerydów nie jest bezpośrednią przyczyną miażdżycy.
Podwyższony poziom cholesterolu można podzielić na pierwotny i wtórny. Główny problem leczniczy stanowią postacie pierwotnej typów. Wtórne postacie występują w przebiegu cukrzycy, niewydolności nerek, żółtaczki zaporowej, niedoczynności tarczycy, alkoholizmu, szpiczaka, zażywania niektórych leków (np. hormonalne doustne środki antykoncepcyjne, sterydy nadnerczowe i tiazydy). Na podstawie badań największych ośrodków ustalono wartość progową poziomu cholesterolu do 200 mg/dl.
Powyżej tych stężeń ryzyko niedokrwiennej choroby serca wzrasta ze wzrostem stężenia cholesterolu (np. z poziomem cholesterolu 250 mg/dl jest dwukrotnie większe, poziomem 300 mg/dl czterokrotnie większe). Dla populacji europejskich i Polski za podwyższone poziomy cholesterolu przyjmowane są wartości pomiędzy 200 a 249 mg/dl.
Podstawą prawidłowego leczenia jest właściwe rozpoznanie. Badaniem podstawowym jest oznaczenie cholesterolu całkowitego w surowicy krwi. Nie wymaga to przygotowania badanego, bowiem stężenie cholesterolu w osoczu nie zależy od przyjętego posiłku. Uzyskane wyniki interpretuje się następująco: 1. Jeżeli stężenie cholesterolu w surowicy nie przekracza 200 mg/dl nie stwierdza się zagrożenia miażdżycą Wystarczą wskazania dietetyczne i zalecenia wykonania następnego badania ciągu 5 lat.
2. Jeżeli stwierdza się stężenie cholesterolu w granicach 200 – 249 mg/dl oraz dodatkowo jeden czynnik ryzyka, badany otrzymuje wskazania dietetyczne i zalecenia kolejnego badania w ciągu roku.
3. Jeżeli stwierdza się stężenie cholesterolu wyższe niż 249 mg/dl iw granicach 200 – 249 mg/dl z dwoma czynnikami zagrożenia (ryzyka) wówczas taką osobę kieruje się do II etapu badań.
Celem II etapu badań jest oznaczenia: cholesterolu całkowitego, trójglicerydów całkowitych, HDL-cholesterol i LDL-choresterol. Zwracam uwagę na HDL-choresterol ("dobry" choresterol), którego wartości powinny być wyższe niż 35 mg/dl. Najczęstsze przyczyny obniżonego poziomu HDL-cholesterolu to: palenie papierosów, otyłość, mała aktywność fizyczna, podwyższony poziom trójglicerydów oraz niektóre leki. Obniżenie podwyższonego stężenia w osoczu zmniejsza nie tylko zagrożenie chorobą niedokrwienną, ale przy istniejącej już chorobie wieńcowej serca powoduje opóźnienie rozwoju, a nawet cofanie się miażdżycy tętnic wieńcowych. Centralne Labolatorium Analityczne Szpitala w Bolesławcu od kilku lat oznacza cholesterol i frakcje, oraz poziom trójglicerydów.
Serce dla serca. Podwyższony poziom cholesterolu cz. I
Reklama
Reklama
Reklama