Ranking został przeprowadzony w oparciu o bazę danych Ministerstwa Finansów i składał się z dwóch etapów. W pierwszym etapie wyłoniono gminy, które najlepiej zarządzały swoimi finansami w latach 2001-2004 i jednocześnie najwięcej w tym czasie inwestowały. W drugim etapie oceniano jakości życia mieszkańców i sposób zarządzania samorządu. Do tego etapu zakwalifikowało się 400 gmin i miast.
Gminy i miasta były oceniane przez niezależną kapitułę składającą się z przedstawicieli instytucji i środowisk powiązanych z samorządem. Rzeczpospolita zasięgnęła także opinii Ministerstwa Finansów oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji, a także regionalnych izb obrachunkowych.
Zdaniem Rzeczpospolitej ranking pokazuje najlepiej zarządzane miasta i gminy w Polsce oraz wyróżnia samorządy, które najlepiej dbają o rozwój i podniesienie jakości życia mieszkańców.