Okno życia, jak informują pomysłodawcy ma być: (...) alternatywą dla porzucenia dziecka i pozbawienia go opieki, zwłaszcza przez matki ukrywające ciążę. W Polsce działa ponad 60 okien życia. Pierwsze powstało w 2006 roku u sióstr nazaretanek w Krakowie. Do okien życia przez 16 lat trafiło trochę ponad 110 dzieci, w tym głównie noworodki.
Okno życia, nie ratuje życia, a odcina dziecko od korzeni rodzinnych
W Polsce brak jest regulacji prawnych dotyczących okien życia, na co uwagę, już w 2015 roku, zwrócił Komitet Praw Dziecka ONZ. Dziecko porzucone w oknie życia traci swoją dotychczasową tożsamość i jest osobą NN. Sąd rodzinny musi nadać dziecku nowe imię, nazwisko i ustalić datę urodzenia. Na tej podstawie przyznawany jest PESEL i wystawiany akt urodzenia dziecka z okna. Dopiero wtedy można rozpocząć procedury adopcyjne. Adopcja takiego dziecka, to niewiadoma co do jego historii, w tym historii zdrowia. Dziecko takie będzie się zmagało przez całe życie z brakiem wiedzy o swojej biologicznej rodzinie. Będzie odcięte od korzeni.
Policja ustala, czy matka dobrowolnie porzuciła dziecko w oknie
Oddanie dziecka do okna życia ma być anonimowe, ale policja, którą wzywa się w takim wypadku, ma obowiązek dokonać czynności identyfikacyjnych i sprawdzić, czy pozostawienie dziecka nie jest związane z przestępstwem: czy matka nie porzuciła go pod przymusem, czy nie zostało porwane, etc. I dla policji najwygodniej jest ustalić: kim jest matka, by wyjaśnić wszystkie te sprawy. Z jednej strony matka ma być anonimowa i nie można jej ścigać, z drugiej, najlepiej ją odnaleźć i upewnić się, że dobrowolnie porzuciła dziecko, za co w polskim prawie może zostać ukarana więzieniem od 3 miesięcy do 5 lat. W przypadku okien życia, zgodnie z zaleceniami Zbigniewa Ziobro, Ministra Sprawiedliwości, prokuratorzy mają nie wszczynać postępowania w przypadkach, kiedy matka porzuci dziecko w oknie życia i to zalecenie jest konsekwentnie stosowane.
Można zostawić dziecko legalnie po porodzie w szpitalu
W Polsce kobieta ma prawo pozostawienia dziecka po porodzie w szpitalu. Wystarczy złożyć pisemne oświadczenie, przy zgłoszeniu się do porodu lub po porodzie, do 6 tygodni (jest do tego specjalny formularz). Po upływie 6 tygodni od urodzenia matka lub rodzice wspólnie muszą złożyć wniosek zrzeczenia się praw do dziecka przed sądem rodzinnym w miejscu zamieszkania. Z takiej możliwości rocznie korzysta ok. 800 kobiet (do okien życia rocznie trafia ok. 7 dzieci).
W szpitalu św. Łukasza w Bolesławcu, jak informuje szpital, w 2019 roku pozostawiono w ten sposób dwoje dzieci, w 2020 nie postawiono żadnego dziecka, w 2021 roku pozostawiono dzieci sześcioro, a w 2022 roku do teraz: dwoje. Wszystkie pozostawione dzieci zostały objęte pieczą zastępczą.
Po co w Bolesławcu okno życia?
Warto zadać to pytanie inicjatorom, którzy postanowili zebrać 50 tysięcy złotych i przeznaczyć je na taką właśnie inicjatywę. Jeżeli wierzyć w to, co mówią zwolennicy okien życia, dzięki takiemu miejscu „ratowane jest życie dziecka”. Nikt jednak nie udowodnił, że takie miejsce uratowało jakiekolwiek dziecko przed śmiercią. Musielibyśmy założyć, że osoby pozostawiające dzieci w oknach życia, to potencjalni mordercy dzieci i założyć, że gdyby okna życia nie było, rodzice, czy matka nie zdecydowaliby się na pozostawienie dziecka w szpitalu, tylko „wyrzuciliby je na śmietnik” lub zabili. Bo chyba tak należy zrozumieć informację inicjatorów: Dzięki wsparciu okna życia każdy z Was może mieć swój udział w uratowaniu choć jednego życia.