Wyzwolenie miasta-powrót polskości

Logo gazety „Głos Bolesławca”
fot. Głos Bolesławca Wpis archiwalny – Głos Bolesławca.
istotne.pl 3977 bolesławiec

Reklama

Zimowa ofensywa wojsk radzieckich zapoczątkowana 12.1.1945 roku miała duże tempo. Od wyzwolenia Warszawy (17 stycznia) upłynął niecały miesiąc, gdy wojska radzieckie znalazły się na przedmieściach Bolesławca.
Operacja dolnośląska miała du że znaczenie strategiczne. Wojska radzieckie omijając Wrocław broniący się jako twierdza ("Festung Breslau") miały na celu odsłonić kierunek drezdeński. Główną rolę w tym kierunku miała odegrać 3 armia pancerna gen. Pawła Rybałko.
10 lutego 7 korpus pancerny gwardii od Chojnowa, razem z 78 korpusem 52 armii, przez Witków, autostradę i Kraśnik Górny, uderzył od północnego wschodu na Bolesławiec.
Zacięte walki o Bolesławiec trwały przez cały dzień 11 lutego. Jednostki pancerne bez wsparcia piechoty poniosły duże straty, z trudem przebijając się przez zabarykadowane ulice. Wieczorem przybyła na pomoc 31 Dywizja Piechoty pułkownika Chilczewskiego i to zadcydowało o sukcesie. Po całonocnych walkach hitlerowcy zostali wyparci z miasta.
Żołnierze 31 Dywizji zlikwidowali resztki nieprzyjacielskich wojsk na prawym brzegu Bobru, na północ od Bolesławca, aż do Dąbrowy Bolesławieckiej. W ten sposób 12 lutego miasto Bolesławiec, najdalej wysunięte w tym czasie na zachód, zostało wyzwolone.
Ofensywa została wstrzymana. Niemcy starali się wykorzystać linię na Kwisie i w dniach 1-5 marca odblokowali węzeł kolejowy i stację Lubań Śl. Zacięte walki w rejonie Lubania i Nowogrodźca na krótko, bo do kwietnia utrzymały front na linii Kwisy.
8 marca przybył nawet do Lubania sam minister propagandy III Rzeszy dr. Goebels by wygłosić do ludności przemówienie. Były to już tylko działania propagandowe. Wyzwolenie pozostałych terenów nad Nysą pozostało kwestią tygodni.
Bolesławiec jako ważny punkt na kierunku drezdeńskim był broniony przez silny garnizon niemiecki. Przewaga sił pancernych i czołgów w walkach spowodowała, że miasto poważnie ucierpiało. Większość źródeł historycznych i publikacji podaje, że około 60 proc. ogółu zabudowań miasta zostało zniszczonych. Praktycznie najwięcej zniszczeń było w rejonie starego miasta.
Pierwsi Polacy pojawili się w Bolesławcu już w maju i czerwcu 1945 roku. Zasiedlanie miasta i powiatu zaczęło się nasilać jesienią 45 i wiosną 46 roku. Rozpoczął się żmudny proces budowania nowego miasta, którego efekty widzimy dziś.
I jeszcze jedna refleksja związana z datą 12 lutego.
Kiedyś uroczyście obchodzono tę rocznicę, może zbyt uroczyście. Dzisiaj chce się o niej zapomnieć. A prawda chyba jest w środku. Jest to fakt historyczny, a faktów historycznych zmienić nie sposób, można je tylko interpretować. 12 lutego, po blisko 600 latach Bolesławiec powrócił do Macierzy.

Reklama